top of page
5efeece055428413ac28dd3f.jpg

DİL VE KONUŞMA
TERAPİSİ

Kekemelik 

  • Ses, hece, sözcük tekrarı; seslerin uzatılması; sesli veya sessiz bloklar ile konuşmada görülen akıcısızlıklar olarak tanımlanabilir. Kekemelik kaynağı ve oluşum dönemine göre gruplanmaktadır. Bu bağlamda kekemeliği; gelişimsel kekemelik, nörojenik kekemelik ve psikojenik kekemelik olarak ayırabiliriz.

​​

  • Kekemeliği sadece konuşma ile ilgili bir problem olarak görmek yanlıştır. Kişi temel davranışları, duyguları ve düşünceleri, ikincil davranışları açısından bütüncül olarak değerlendirilmeli ve terapi sürecinde bu faktörler bir bütün olarak değerlendirilmelidir.

Gelişimsel Kekemelik

  • Çocukluk çağında başlayan, dil ve konuşma gelişiminin kapsamlı olduğu döneme denk gelen kekemeliktir. Konuşmanın olağan akıcılığında ve zamanlama örüntüsünde bozukluk gözlenmektedir.

Kalıcı Gelişimsel Kekemelik

  • Terapi yoluyla ya da spontan şekilde çözülememiş akıcı konuşma bozukluğu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kekemelikle İlişkili Davranışlar;

  • İşitilebilir davranışlar

  • Gözlenebilir davranışlar olmak üzere iki grupta incelenebilir.

  • Ayrıca kekemelikle ilişkili gözlenemeyen semptomlardan bahsetmek mümkündür. Bunlara sosyal geri çekilme, hayal kırıklığı, konuşmada güçlük yaşayacağına dair beklenti ve bununla ilişkili kaçınma davranışlarını örnek verebiliriz.

Gelişimsel Dil Bozukluğu

  • Dil, kullandığımız sözcükleri ve bunları fikirleri paylaşmak ve istediğimizi elde etmek için nasıl kullandığımızı ifade eder. Dil, kullanılan kelime ile neyin kastedildiğini, nasıl yeni sözcükler oluşturduğumuzu, kelimeleri nasıl sıraladığımızı ve farklı durumlarda nasıl farklı ifadeler kullandığımızı kapsar.

 

  • Çocukta ona söylenilenleri anlamak ile ilgili güçlüğünün olması alıcı dil ile ilgili bir problemdir. Düşüncelerini, ihtiyaçlarını, duygularını, tercihlerini paylaşmak ile ilgili güçlüğünün olması ise ifade edici dil ile ilgili olan problemdir. Çocuklarda alıcı dil ile ilgili, ifade edici dil ile ilgili ya da her ikisini de içeren bir güçlük gözlenebilir.

 ​

  • Gelişimsel dil bozukluğu biyomedikal koşullardan bağımsız, dili öğrenme veya kullanma ile ilgili ortaya çıkan bir bozukluktur.

Ne Zaman Değerlendirme / Destek Almalı?

  • Çocuğunuz 24 aylıksa ve minimum 50-70 sözcük dağarcığına sahip değilse ve bu sözcüklerle ikili birleştirmeler yapmaya henüz başlamamışsa bir dil ve konuşma terapisti tarafından çocuğun değerlendirilmesi faydalı olacaktır.

KAYNAKÇA

  1. American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.

  2. Ashurst, J. V. and M. N. Wasson (2011). "Developmental and persistent developmental stuttering: an overview for primary care physicians." The Journal of the American Osteopathic Association 111(10): 576-580.

  3. Costa, D. and R. Kroll (2000). "Stuttering: an update for physicians." Cmaj 162(13): 1849-1855.

  4. Guitar, B. (2013). Stuttering: An Integrated Approach to Its Nature and Treatment, Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkin

Konuşma Sesi Bozuklukları ( Artikülasyon ve Fonoloji)

          Konuşma sesi bozukluğu; konuşma seslerinin algılanmasında, motor üretiminde, konuşma sesinin fonolojik sunumunda, konuşma seslerinin sıralanımında güçlükleri içeren şemsiye bir terimdir (1). Konuşmanın anlaşılırlığını etkileyen faktörlerden biri de konuşma sesi bozukluğudur. Yukarıda belirtilen faktörlerden biri veya birkaçının birleşimi çocuğun konuşma anlaşılırlığını etkileyerek çocuğun sözel iletişim ve etkileşim kurmasını etkileyebilir.

​

Dodd’un sınıflamasına göre konuşma sesi bozuklukları;

Artikülasyon Bozukluğu

          Çocuğunuz bağımsız bir üretim yaparken ya da sizi taklit ederken bir sesi (harfi) izole (tek) üretirken ve diğer tüm fonetik bağlamlarda gözlenen tutarlı hatayı/hataları içerir.

Fonolojik Gecikme

Tutarlı Fonolojik Bozukluk

Tutarsız Fonolojik Bozukluk

Çocukluk Çağı Konuşma Apraksisi
Konuşma Sesi Bozukluklarında Terapi / Artikülasyon Terapisi/ Fonolojik Bozukluk Terapisi

Yukarıda belirtilen başlıklar birbiri yerine kullanılsa da konuşma sesi bozukluğu şemsiye bir terimdir ve artikülasyon bozukluğu ile fonolojik bozukluk birbirinden farklıdır. Ancak çocuğun konuşma sesleri ile ilgili ve konuşma anlaşılırlığı ile ilgili başvurusunuz doğrultusunda dil ve konuşma terapistinizin yapacağı kapsamlı bir değerlendirme sonucunda çocuğunuzun dil ve konuşma gelişimi değerlendirilerek uygun terapi seçenekleri ile sürece müdahale söz konusudur.

KAYNAKÇA

1-American Speech Language Hearing Assosiation(2020). Speech Sound Disorders-Articulation and Phonology (https://www.asha.org/PRPSpecificTopic.aspx?folderid=8589935321&section=References adresinden 11.09.2020 tarhinde alınmıştır.

Dodd, B. (2014) Differential Diagnosis of Pediatric Speech Sound Disorder. Current Developmental Disorders Reports, 1 (3), 189-196

Özlem Beşik.jpeg

Özlem Beşik

Odyoloji, Ses ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı

Lisans eğitimini 2015 yılında Hacettepe Üniversitesi’nde tamamlayan Özlem Beşik uzmanlığını 2019 yılında Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji, Ses ve Konuşma Bozuklukları alanından almıştır. Uzmanlık eğitimi sürecinde dil ve konuşma bozuklukları alanında yetişkin ve çocuk danışanlarla klinik tecrübeye sahip olmuştur. Klinik anlamda halen dil ve konuşma terapisi ile ilgili hizmet vermektedir. 2019 yılında başladığı Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü’nde doktora programına devam etmektedir.  Akademik anlamda alanda yayınlanmış katkıları mevcuttur. Ulusal ve uluslararası kongrelerde ve seminerlerde konuşmacı ve katılımcı olarak yer almıştır.

Gelişimsel dil geriliği, belli bir nedene bağlı dil geriliği, otizm spektrum bozukluğunda sözel ve sözel olmayan iletişim becerileri/dil gelişimi, yetişkinler ve çocuklarda akıcı konuşma bozukluğu, konuşma sesi bozuklukları (fonolojik bozukluk, artikülasyon bozukluğu, apraksi) öncelikli çalışma alanları içerisindedir.

bottom of page